JPEG XL nedir?

JPEG XL (JXL), yüksek verimli ve modern bir görüntü dosya formatıdır. JPEG formatının yerini almak üzere geliştirilmiş, açık kaynaklı ve özgür bir formattır. 2021 yılında Google, Cloudinary, libjxl geliştiricileri gibi büyük oyuncular tarafından desteklenerek duyuruldu.

JPEG XL’in Temel Özellikleri

✅ Daha İyi Sıkıştırma: JPEG'e göre %20-30 daha küçük dosya boyutları sunar, kalite kaybı çok azdır.
✅ Lossless (Kayıpsız) ve Lossy (Kayıplı) destek: Hem kayıpsız hem kayıplı sıkıştırma yapabilir.
✅ Progressive Rendering: Görüntü düşük çözünürlükte yüklenip netleşir, web için avantaj sağlar.
✅ HDR ve Geniş Renk Desteği: Yüksek dinamik aralık (HDR) ve geniş renk gamı desteği vardır.
✅ Animasyon desteği: APNG ve GIF alternatifidir, daha verimli animasyon saklayabilir.
✅ Katman ve Alfa Kanal Desteği: Photoshop gibi uygulamalardan katmanlı görüntüleri destekler.
✅ JPEG Uyumluluğu: Mevcut JPEG dosyaları JXL içine dönüştürülebilir ve kayıpsız geri çevrilebilir.

Teknik Detaylar:

• Dosya uzantısı: .jxl

• MIME türü: image/jxl

• Temel algoritmalar:

  • Varint coding (değişken uzunlukta kodlama)

  • Modular encoding

  • Butteraugli adı verilen bir görsel algı modeliyle kalite kontrolü

• Desteklenen renk alanları: sRGB, P3, Rec.2020, HDR PQ, HLG

• Bit derinliği: 8-bit’ten 32-bit’e kadar destekler

Avantajları:

✔ Daha küçük dosya boyutları → Daha hızlı yükleme süreleri
✔ Gelişmiş kalite → Web, mobil ve profesyonel grafiklerde daha iyi görüntüler
✔ Geriye dönük uyumluluk → JPEG arşivleri JXL'e kayıpsız geçebilir

Dezavantajları:

❌ Tarayıcı desteği sınırlı (2025 itibariyle hala tam yaygın değil)
❌ Eski cihazlar ve yazılımlar tarafından desteklenmeyebilir
❌ Yaygın kullanım henüz başlamadı, ama hızla artıyor

JPEG XL Kullanım Alanları:

✅ Profesyonel Fotoğrafçılık

• Geniş renk gamı ve HDR desteklediği için RAW dosyaların yerine kullanılabilir.

• Kayıpsız arşivleme imkanı sunar.

✅ Web Siteleri

• Görsel kalitesini koruyarak daha küçük dosya boyutlarıyla sayfa hızını artırır.

• Progressive yükleme sayesinde görsel hemen görünmeye başlar.

✅ Grafik Tasarım ve DTP

• Katman desteği sayesinde PSD dosyalarının daha hafif versiyonu gibi kullanılabilir.

• Alfa kanalı ve transparanlık sağlar.

✅ Animasyonlar ve Hareketli Görseller

• GIF veya APNG yerine daha verimli çözüm sunar.

• Özellikle sosyal medya ve web tabanlı animasyonlarda kullanılabilir.

✅ Mobil Uygulamalar

• Daha küçük dosya boyutuyla mobil uygulama performansını artırır.

✅ Arşivleme ve Yedekleme

• Fotoğraf arşivleri kayıpsız dönüştürülebilir.

• Mevcut JPEG arşivlerini bozmadan JXL’e geçiş yapılabilir.

Sonuç olarak JPEG XL, geleceğin görsel formatı olma yönünde öne çıkıyor. Özellikle hem yüksek kalite hem düşük dosya boyutu isteyen profesyoneller ve web geliştiriciler için güçlü bir alternatif. Tarayıcı ve yazılım desteği arttıkça, önümüzdeki yıllarda JPEG'in yerini alma potansiyeline sahip.

📊 JPEG XL Teknik Karşılaştırma

Programlamada Round-Off Error (Yuvarlama Hatası) Nedir?

Round-off error (yuvarlama hatası), bilgisayarların sınırlı hassasiyete sahip sayı sistemleri kullanması nedeniyle ortaya çıkan bir hata türüdür. Özellikle kesirli (floating-point) sayılar ile yapılan işlemler sırasında, bazı sayıların tam olarak temsil edilememesi veya işlemler sonucunda küçük farkların birikmesiyle meydana gelir.

Neden Oluşur?

1. Kesirli sayıların tam temsil edilememesi

   • Bilgisayarlar genellikle ikili (binary) sayı sistemi kullanır. Ancak, bazı ondalıklı sayılar (örneğin 0.1) ikili sistemde sonsuz bir tekrar deseni oluşturur ve tam olarak temsil edilemez.
     
     
   • Örnek Python Kodu:
     

     print(0.1 + 0.2)  # Beklenen: 0.3

     
     
   • Çıktı:
     

     0.30000000000000004

2. Hassasiyetin sınırlı olması

   • Float (kayan noktalı) sayılar belirli bir bit sayısı ile temsil edilir. Örneğin, IEEE 754 standardına göre 64-bit bir double değişken yaklaşık 15-17 basamak hassasiyet sunar. Daha fazla basamağa ihtiyaç duyulursa, bilgiler kaybolabilir ve yuvarlama hataları oluşur.

3. Aritmetik işlemler sırasında birikme

• Küçük yuvarlama hataları, tekrar eden işlemler sonucunda büyüyerek hesaplamalarda belirgin farklara neden olabilir.

Örnekler ve Çözümler

Örnek 1 (Python): Yuvarlama hatasının birikmesi

total = 0.0
for i in range(10):
    total += 0.1


print(total)  # Beklenen: 1.0, Gerçek çıktı: 0.9999999999999999

Çözüm: decimal veya fractions modülü kullanılabilir.

from decimal import Decimal

total = sum(Decimal("0.1") for _ in range(10))

print(total)  # Çıktı: 1.0

Örnek 2 (Python): Karşılaştırma Hatası

x = 0.1 + 0.2

if x == 0.3:

    print("Eşit")

else:

    print("Eşit değil")  # Bu çalışır çünkü x tam olarak 0.3 değildir.

Çözüm: Mutlak fark (epsilon) ile karşılaştırma yapmak

import math

x = 0.1 + 0.2

if math.isclose(x, 0.3, rel_tol=1e-9):

    print("Eşit")  # Daha güvenilir karşılaştırma yöntemi

Sonuç

• Round-off error, kesirli sayıların tam olarak temsil edilememesi nedeniyle oluşur.
• Küçük hatalar tekrar eden işlemlerle büyüyebilir.
• decimal, fractions veya math.isclose() gibi yöntemler ile bu hatalar azaltılabilir.
• Sayısal hesaplamalar yaparken bu hataların farkında olmak önemlidir.

.AVIF, JPEG ve PNG Alternatifi Yeni Nesil Dosya Formatı

.avif (AV1 Image File Format), modern ve yüksek verimli bir görüntü dosya formatıdır. AVIF, AV1 (AOMedia Video 1) video codec'inin bir yan ürünü olarak geliştirilmiştir. Statik veya animasyonlu görüntüleri sıkıştırmak için kullanılır.

Microsoft Store üzerinden aşağıdaki linki kullanarak indirilebilir;
https://apps.microsoft.com/detail/9MVZQVXJBQ9V?hl=en-us&gl=TR&ocid=pdpshare

Avantajları:

1. Yüksek Sıkıştırma Verimliliği: JPEG gibi eski formatlara kıyasla aynı kaliteyi daha küçük dosya boyutlarında sunar. Özellikle web sitelerinde hızlı yüklenme için idealdir.

2. Gelişmiş Görüntü Kalitesi: HDR (High Dynamic Range) ve geniş renk gamı desteği sunar. Detay ve renk kaybı olmadan görüntüleri sıkıştırabilir.

3. Animasyon Desteği: Animasyonlu .gif dosyalarına alternatif olarak kullanılabilir. APNG gibi formatlara göre daha verimli animasyon sıkıştırması sağlar.

4. Açık Kaynak ve Ücretsiz: Alliance for Open Media (AOMedia) tarafından geliştirilmiştir ve patent ücreti talep edilmez.

Kullanım Alanları:

• Web sitelerinde hızlı yükleme süreleri ve düşük bant genişliği için görsellerde.
• Mobil uygulamalarda yüksek kaliteli görseller için.
• Fotoğrafçılıkta ve medya prodüksiyonlarında kaliteli sıkıştırma için.

Dezavantajları:

• Henüz tüm tarayıcılar ve uygulamalar tarafından tam olarak desteklenmemektedir.
• İşleme süresi, diğer bazı formatlara göre daha uzun olabilir, çünkü sıkıştırma algoritması daha karmaşıktır.

Destekleyen Platformlar ve Tarayıcılar:

• Tarayıcılar: Chrome, Firefox ve Edge gibi modern tarayıcılar .avif desteği sunar. Safari'de destek henüz sınırlı olabilir.
• Görsel Düzenleme Araçları: GIMP ve Photoshop gibi popüler araçların bazı sürümleri .avif formatını destekler.

AVIF Dosyası Nasıl Açılır?

• Görüntüleyici Uygulamalar: Modern fotoğraf görüntüleyiciler veya tarayıcılar (ör. Google Chrome).
• Dönüştürme Araçları: .avif dosyasını JPEG veya PNG gibi diğer formatlara dönüştürmek için çevrimiçi araçlar veya özel yazılımlar kullanılabilir.

AVIF, görsel kalitesinden ödün vermeden dosya boyutlarını küçültmek isteyen kullanıcılar ve geliştiriciler için mükemmel bir seçenektir.

İngilizce bilmek yazılımcının hayatına ne katar?

Türkiye'de yaşayan yazılım uzmanlarının yalnızca Türkçe değil de hem Türkçe hem de İngilizce konuşabilmesi, hayatlarına ne katar?

1. İş Olanakları

• Sadece Türkçe Bilen: Genellikle yerel şirketlerle sınırlı iş imkanlarına sahiptir. Uluslararası projelerde veya global şirketlerde çalışmak daha zor olabilir.
• İngilizce Bilen: Hem yerel hem de uluslararası şirketlerde iş bulma şansı daha yüksektir. Ayrıca uzaktan çalışma (remote) fırsatlarını değerlendirme olasılığı artar.

2. Maaş Seviyeleri

• Sadece Türkçe Bilen: Çalıştığı yerel şirketlerin maaş politikalarına tabidir ve genellikle döviz kazancı elde etmesi zordur.
• İngilizce Bilen: Uluslararası projelerde veya yabancı şirketlerde çalışarak döviz bazında maaş alabilir. Bu da gelir seviyesini önemli ölçüde artırabilir.

3. Bilgiye ve Kaynaklara Erişim

• Sadece Türkçe Bilen: Türkçe kaynaklarla sınırlıdır. Ancak teknik dokümantasyonun büyük kısmı İngilizce olduğu için bazı bilgi kaynaklarına erişim zor olabilir.
• İngilizce Bilen: Dünya genelindeki kaynaklara, dokümantasyonlara ve topluluklara kolayca erişebilir. Güncel teknolojileri takip etme ve öğrenme süreci daha hızlı olur.

4. Kariyer Gelişimi

• Sadece Türkçe Bilen: Kendi dilindeki konferanslar, eğitimler ve topluluklarla sınırlı kalabilir. Teknik terimlerin doğru şekilde anlaşılmaması kariyer gelişimini yavaşlatabilir.
• İngilizce Bilen: Global konferanslara katılabilir, yurt dışındaki etkinliklerde konuşmacı olabilir ve daha geniş bir profesyonel ağ kurabilir.

5. İş Birliği ve Networking

• Sadece Türkçe Bilen: Yerel yazılım toplulukları ile sınırlı kalabilir. Uluslararası ekiplerle çalışmak zor olabilir.
• İngilizce Bilen: Global ekiplerle iletişim kurabilir, farklı ülkelerdeki uzmanlarla çalışabilir ve çok kültürlü projelerde yer alabilir.

6. Uzaktan Çalışma (Remote Work) İmkanları

• Sadece Türkçe Bilen: Uzaktan çalışma fırsatları genellikle Türkiye ile sınırlı olur.
• İngilizce Bilen: Dünyanın dört bir yanındaki şirketlerle çalışabilir. Çalışma alanında daha fazla esneklik elde edebilir.

7. Yazılım Dokümantasyonu ve İletişim

• Sadece Türkçe Bilen: Kod yazarken ve dokümantasyon oluştururken Türkçe terimler kullanabilir, bu da global ekiplerde iletişim sorunlarına yol açabilir.
• İngilizce Bilen: Uluslararası standartlara uygun kod ve dokümantasyon yazabilir, bu da daha geniş bir kitle tarafından anlaşılmasını sağlar.

8. Profesyonel Sertifikalar

• Sadece Türkçe Bilen: İngilizce gerektiren bazı uluslararası sertifika programlarına katılmak zor olabilir.
• İngilizce Bilen: AWS, Azure, Google Cloud gibi global sertifikasyonları kolaylıkla alabilir ve uluslararası geçerliliği olan bir kariyer oluşturabilir.

9. Yurtdışında Çalışma İmkanları

• Sadece Türkçe Bilen: Yurtdışında çalışma şansı oldukça sınırlıdır.
• İngilizce Bilen: Yurt dışında iş bulma olasılığı artar, özellikle İngilizce’nin yaygın olduğu ülkelerde çalışma şansı çok daha yüksektir.

10. Kültürel Farkındalık

• Sadece Türkçe Bilen: Çalıştığı ortam genellikle kendi kültüründen kişilerle sınırlı kalabilir.
• İngilizce Bilen: Farklı kültürlerle çalışma deneyimi kazanabilir ve bu da kişisel ve profesyonel gelişimine katkıda bulunabilir.

Sonuç olarak İngilizce bilen bir yazılım uzmanı, hem bilgiye erişim hem de kariyer fırsatları açısından çok daha avantajlı bir konuma sahiptir. Ancak sadece Türkçe bilen bir yazılım uzmanı da kendi alanında uzmanlaşarak, Türkiye içindeki sektörlerde başarılı bir kariyer sürdürebilir. Hedefler ve ihtiyaçlara göre her iki yolun da kendine has artıları ve eksileri vardır.

Bus Simulator 21 Next Stop ve LEGO Star Wars: The Skywalker Saga Oyunları Ücretsiz

Bus Simulator 21 Next Stop ve LEGO® Star Wars™: The Skywalker Saga, Epic Games Store'da 5 Aralık'tan 12 Aralık'a kadar ücretsiz.

Bus Simulator 21 Next Stop, büyük bir şehirde otobüs şoförü olup farklı güzergâhlarda yolculuk yapma ve yolcuları alıp dilediği durakta bırakma üzerine kurulu bir oyun.

LEGO Star Wars: The Skywalker Saga, serideki dokuz filmi LEGO dünyasına taşıyor.

Epic Games'te ücretsiz oyunlar nasıl alınır?
Oyunları almak için Epic Games hesabınızla giriş yapmanız gerekiyor.

https://store.epicgames.com/tr/free-games bağlantısı üzerinden sayfaya girin.
Almak istediğiniz oyuna tıklayıp ''Yükle'' butonuna tılayın ve kütüphanenize ekleyin.

https://store.epicgames.com/tr/p/bus-simulator-21

https://store.epicgames.com/tr/p/lego-star-wars-the-skywalker-saga

Avustralya 16 yaşından küçükler için sosyal medya yasağını kabul etti

Avustralya, kamuoyunda ve siyasette yoğun tartışmaların ardından, 16 yaşından küçüklerin sosyal medya kullanımını yasaklayan bir dizi yasayı onayladı.

Dün kabul edilen yasaların yürürlüğe girmesi bir yılı bulabilir; ancak hayata geçirildiğinde, bu düzenlemeler dünyanın en katı sosyal medya yasaları arasında yer alacak. Yürürlüğe girdikten sonra, Meta gibi teknoloji devleri, yasalara uymamaları durumunda 50 milyon Avustralya doları (yaklaşık 32,5 milyon ABD doları) para cezasına çarptırılabilecek.

Başbakan Anthony Albanese, çocukların sosyal medyanın neden olduğu zararlardan korunması gerektiğini vurgulayarak yasaya tam destek verdi. Albanese, yasaların kabul edilmesini şu sözlerle kutladı: “Çocuklarımızın çocukluklarını yaşamalarını ve ebeveynlerin, onların arkasında olduğumuzu bilmelerini istiyoruz.”

16 yaşından küçüklerin sosyal medyaya erişimini tamamen yasaklayan bu düzenleme, diğer ülkelerdeki benzer kurallardan farklı olarak daha kapsamlı bir yaklaşımla dikkat çekiyor. Ebeveynler tarafından memnuniyetle karşılanan yasalar, teknoloji devleri arasında endişe yarattı. Özellikle, bu tür bir yasağın uygulanmasının zorluğu vurgulanıyor. Önümüzdeki aylarda, yeni yılda çeşitli uygulama yöntemleri denenerek bu düzenlemenin pratikte nasıl işleyeceği görülecek.

Sosyal medya firmaları, kullanıcı mahremiyetini ihlal etmeden yaş doğrulama teknikleri geliştirme ve uygulama gerekliliği konusunda endişelerini dile getirdi. Ancak Başbakan Albanese, bu tür kontrollerin uygulanmasının zorluklarını büyük bir engel olarak görmüyor. Konuya ilişkin, “Bu uygulamanın mükemmel olacağını iddia etmiyoruz; tıpkı 18 yaşından küçükler için alkol yasağının, onların hiçbir şekilde alkole erişemeyeceği anlamına gelmemesi gibi. Ancak yapılacak doğru şeyin bu olduğunu biliyoruz” dedi.

Simülasyon: Gerçek Dünyanın Sanal Yansıması

Simülasyon, gerçek bir sistemin veya sürecin, genellikle bir bilgisayar programı ya da model aracılığıyla taklit edilmesidir. Bu yöntem, gerçek dünyadaki olayları anlamak, analiz etmek, test etmek ve geleceğe yönelik tahminlerde bulunmak için kullanılır. Simülasyonlar, fiziksel, biyolojik, ekonomik ve sosyal sistemler dahil olmak üzere geniş bir yelpazede uygulanabilir.

Simülasyonun Temel Özellikleri

• Modelleme: Gerçek dünya sistemi, matematiksel ya da mantıksal bir modelle temsil edilir.
• Deneyim: Gerçek durumların sanal bir ortamda deneyimlenmesini sağlar.
• Tahmin: Gelecekteki davranışları veya olası sonuçları önceden belirlemeye yardımcı olur.
• Etkileşim: Kullanıcıların, farklı senaryoları test etmesine olanak tanır.

Simülasyon Türleri

1. Fiziksel Simülasyon: Fiziksel sistemlerin davranışlarını taklit eder (ör. uçak rüzgar tüneli testleri).
2. Bilgisayar Simülasyonu: Matematiksel modelleri bilgisayar ortamında çalıştırarak sistem analizleri yapar.
3. Eğitim Simülasyonları: Pilotluk veya cerrahi gibi özel alanlarda sanal eğitim imkanı sunar.
4. Finansal Simülasyonlar: Piyasa hareketlerini ve ekonomik değişimleri anlamaya yönelik modeller oluşturur.

Örnek Kullanım Alanları

• Bilim ve Mühendislik: Yeni teknolojilerin test edilmesi.
• Tıp: Cerrahi eğitim için ameliyat simülatörleri.
• Eğitim: Tarihsel olayların veya doğal afetlerin sanal yeniden canlandırılması.
• Savunma: Askeri tatbikatlarda kullanılan simülasyon programları.
• Oyun ve Eğlence: Gerçekçi sanal dünyaların yaratılması (ör. uçuş simülatörleri, video oyunları).

Simülasyonun Avantajları

Simülasyon, düşük maliyetle ve risk almadan analiz yapmayı ve eğitim süreçlerini desteklemeyi mümkün kılar. Bu sayede, karar verme süreçleri daha etkili ve verimli hale gelir.